Πνευμονία, με ή χωρίς την πανδημία της γρίπης των χοίρων

Μέρος του πακέτου «ζωή στην επαρχία», και δη στο Ρέθυμνο, είναι και οι εύκολες αποδράσεις από την καθημερινότητα. Σε λιγότερο από μια ώρα βρίσκεσαι σε μια μοναδικής ομορφιάς παραλία του νότου. Χαζεύεις το Λιβυκό πέλαγος, με σκέψεις «τι θέλει ο άνθρωπος για να νιώσει ευτυχισμένος…»
Το έχουμε ψιλοκαθιερώσει από πέρσι. Ξεκλέβουμε μια Πέμπτη μαζί με την Παρασκευή της, τις κολλάμε στο Σαββατοκύριακο και κάνουμε διακοπές.

Ο νόμος του Μέρφι: Τετάρτη βράδυ η Χαρούλα με πυρετό.
Δεν μασάμε! Έτσι και αλλιώς, δεν θα πάμε στην άκρη του κόσμου. Σε δωμάτια που έχουν μέχρι και κλιματισμό θα μένουμε και ένα φαρμακείο με τα απαραίτητα το πήραμε. Εντάξει, το παραδέχομαι, το ότι θα έχουμε και τον παιδίατρο μαζί μας έπαιξε κάποιο ρόλο. Τον πιο σημαντικό ρόλο όμως, τον έπαιξε η Χαρά και η γενική της κατάσταση. Μέσα στην νύχτα έκανε άλλο ένα πυρετό μέχρι κάτι περισσότερο από 39ο, το πρωί όμως κουτσοήπιε το γάλα της και κυρίως είχε καλή διάθεση. Προφανώς, δεν θα έφευγα για διακοπές με το μικρό μου καταβεβλημένο να ψήνεται στον πυρετό.
Να ομολογήσω, ότι ενώ πήρα τα σύνεργά μου μαζί, στηθοσκόπιο, ωτοσκόπιο κλπ, τελικά δεν την εξέτασα. Ούτε την Χαρά, ούτε τον Ερμή!
Η πρώτη μέρα πέρασε με άλλο ένα πυρετό από την Χαρούλα, σχετική ανορεξία, λίγο βήχα και πολύ μύξα. Η θάλασσα βοήθησε να ανοίξουν οι κρουνοί της μύτης ή μάλλον των «μυτών». Ο Ερμής δεν άργησε παρά λίγες ώρες να ακολουθήσει στην συμπτωματολογία την αδερφή του. Υγρός βήχας, κυρίως όταν έτρεχαν ή όταν έπεφταν για ύπνο, καταρροή και το βραδάκι πυρετό. Η Χαρά, στην φάση που ο Ερμής ήθελε να κουρνιάζει κάτω από την σκιά και να μην πλησιάζει την θάλασσα, είχε μεταμορφωθεί σε αεικίνητο. Όσο δεν έπαιξε, έτρεξε, έφαγε την πρώτη μέρα των διακοπών, τα έκανε την δεύτερη και την τρίτη. Για να κρατάμε όμως τις ισορροπίες, ο Ερμής πέρασε δυσκολότερα αυτές τις μέρες. Έκανε τα πυρετικά κύματα μέχρι 39, που ευτυχώς υποχωρούσαν εύκολα με το αντιπυρετικό. Κοιμόταν περισσότερο και έπαιζε λιγότερο. Στον βήχα και την μύξα ο ανταγωνισμός ήταν ομολογώ σκληρός. Μην φαντάζεστε τρομερά πράγματα. Όταν λέω «κοιμόταν περισσότερο και έπαιζε λιγότερο», εννοώ ότι τον έπαιρνε πρώτον ο ύπνος στην σκιά της τέντας στην παραλία και ειδικά την τελευταία μέρα δεν πλησίασε την θάλασσα. Κατά τα άλλα το κέφι του και η όρεξη παραμένανε σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Μερικές μικρές άφθες στην άκρη της γλώσσας τον δυσκόλευαν να φάει. Προσπάθησα να τον ανακουφίσω φτιάχνοντας ένα γιατροσόφι με χαμομήλι και μαγειρική σόδα, όμως δεν μπορώ να έχω την απαίτηση από ένα 3χρονο να κάνει μπουκώματα, όπως λένε και οι οδοντίατροι. Έτσι, μην αντέχοντας να τον βλέπω να γκρινιάζει φράζοντας το στοματάκι του μετά από κάθε μπουκιά, αναγκάστηκα να αυτοσχεδιάσω. Πήρα ένα μικρό μπωλάκι με παγάκια και έδινα στον μικρό μου να γλείψει λίγο πάγο πριν την μπουκιά και σε κάποιες περιπτώσεις, αμέσως μετά. Του μούδιαζε λίγο την άφθα και του επέτρεπε να φάει, ενώ όταν κάτι αλμυρό ή πικάντικο τον ερέθιζε, το παγάκι βοηθούσε στο να το απομακρύνουμε. Το μεσημεριανό μεταμορφώθηκε σε ένα τελετουργικό, ένα παιχνίδι, με τον μικρό μου να βγάζει την γλωσσούλα του και να με προστάζει ψευδά «κι άλλο αγγουράκι μπαμπά» εναλλάξ με «κι άλλο παγάκι μπαμπά». Όταν κουράστηκε από την προσπάθεια και ξεγέλασε την πενιχρή του πείνα, ήρθε ο καλύτερος σύμμαχος για τον γονιό αλλά και για το παιδί, όταν το τελευταίο έχει στοματίτιδα: το παγωτό! Έχει γάλα, αυγό και ζάχαρη, είναι κρύο και γλυκό, το σημαντικότερο όμως είναι ότι τα περισσότερα παιδιά τρελαίνονται για παγωτό.
Αυτή που ήταν όντως εντυπωσιακή στην ανάρρωση ήταν η Χαρούλα. Η παρέα δεν πίστευε ότι αυτή η τσιλιβήθρα έτρωγε τόσο πολύ. Σε κάποια στιγμή, απογευματάκι ήταν, μόλις είχαμε γυρίσει από το μπάνιο χάνουμε για λίγο την Χαρούλα για να την δούμε να εμφανίζεται μαζί με την απορημένη κυρία Μαρία: «μου ζήτησε μακαρόνια με τυρί!». Λίγα λεπτά αργότερα, στο τραπεζάκι όπου άλλοι από την παρέα απολάμβαναν ένα χυμό ή ένα δροσερό καφέ γεμίζοντας τα πνευμόνια τους θαλασσινή αύρα με θέα το απέραντο γαλάζιο, η μικρή μου, μπούκωνε μακαρόνια με τυρί, ξεπλένοντας τα με δροσερό νερό.
Την σκυτάλη της όρεξης πήρε ο Ερμούλης την επόμενη της επιστροφής μας. Όταν πήρα στον παιδικό σταθμό να ρωτήσω αν είναι καλά, η Λίτσα, η αγαπημένη τους «δαθκάλα» με αποστομώνει: «με δουλεύεις ρε Νίκο, όταν είμασταν έξω στην αυλή με ρώταγε πότε θα πάμε μέσα για να φάμε και μετά έφαγε δύο πιάτα…». Είχε απυρετήσει από την προηγούμενη, ο βήχας και η καταρροή είχαν μειωθεί αισθητά και η διάθεση για παιχνίδι μαζί με την όρεξη για φαγητό είχαν επιστρέψει.
Οι επόμενες μέρες, σιγά-σιγά μας επανέφεραν στους ρυθμούς της καθημερινότητας. Τρεις μέρες μετά την επιστροφή μας, ο Ερμής και η Χαρά, χαίροντας άκρας υγείας υποδέχθηκαν τον παππού και την γιαγιά. Οι γονείς μου, ήρθαν να μας δούνε και να μας βοηθήσουν για μερικές μέρες.
Ο νόμος του Μέρφι χτύπησε αυτή την φορά τους δικούς μου. Ή μήπως τον μικρό μου. Δεν πρόλαβαν να χαρούν και να φτύσουν για να μην τα ματιάσουν τα πιτσιρίκια μας και ο Ερμής ξανάρχισε τον πυρετό.
Το πρώτο 24ωρο πυρετού, δύσκολα μπορείς να βρεις την αιτία του. Ο οργανισμός μας δεν προλαβαίνει να αντιδράσει και συνήθως, δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε αν το πρόβλημα βρίσκεται στο αναπνευστικό, στο φάρυγγα ή στο γαστρεντερικό. Άσε που συχνά, μετά το πρώτο 24ωρο, ο πυρετός υποχωρεί και το παιδί είναι ήδη καλύτερα. Αυτό ακριβώς έγινε στις διακοπές μας και για αυτό δεν χρειάστηκε καν να εξετάσω τα μικρά μου. Όμως τα πράγματα εξελίχθηκαν λίγο διαφορετικά αυτή την φορά.
Παρασκευή βράδυ ήρθαν οι δικοί μου, το ίδιο βράδυ ήρθε και ο πυρετός στον Ερμή. Το Σάββατο, το περάσαμε σχετικά καλά. Έκανε πυρετό, όχι πολύ υψηλό, εκεί μέχρι κάτι πάνω από 39, άρχισε και πάλι ένα παραγωγικό-υγρό βήχα. Την Κυριακή μας βρήκε και πάλι με πυρετό, ενώ ο βήχας άρχισε να γαργαλά και τον λαιμό της Χαρούλας.
«Ωραία!» σκέφτηκα. «παρόμοια συμπτώματα, και στα δύο παιδιά, το πιθανότερο είναι ότι αρπάξανε κάποια καινούργια ίωση στον παιδικό». Παρόλα αυτά, δεύτερη μέρα πυρετού, το παιδί δικαιούται να εξεταστεί. Έτσι και έγινε.
Μακάρι να ήσασταν από μια μεριά να απολαύσετε τον μικρό μου ασθενή, να παίρνει βαθιές ανάσες, να γυρίζει από την μία και μετά από την άλλη για να του δω τα αυτάκια, να ανοίγει καλά το στόμα ώστε να μην χρειαστεί «ξυλάκι» και στο τέλος να ξαπλώνει υπομονετικά για να του ψηλαφίσω την κοιλίτσα: «Ουδέν το παθολογικό από την αντικειμενική εξέταση των συστημάτων». Το μόνο σύμπτωμα εκτός από τον πυρετό, ήταν ο παραγωγικός βήχας. Ίδιος με αυτόν της Χαράς. Και η Χαρά εξίσου συνεργάσιμη. Και στην Χαρά «ουδέν παθολογικό από την αντικειμενική εξέταση των συστημάτων». Όλα έδειχναν ότι πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα, με την Χαρούλα να το περνά ηπιότερα.
Ο πυρετός του Ερμή άρχισε να υποχωρεί την τρίτη μέρα, όμως η όρεξη και η διάθεση δεν έλεγαν να επανέλθουν. Ακούγεται παράδοξο, όμως παρόλο που ο πυρετός δεν πλησίαζε καν το 38,5, αυτό που με ανησύχησε ήταν αυτό που αποτελεί «κώδωνα κινδύνου» στο ιατρείο. Το παιδί, δεν ήταν το παιδί μου. Δεν είχε όρεξη για παιχνίδι, ήθελε συνέχεια να είναι ξαπλωμένος και σχεδόν όλη την ημέρα κοιμόταν. Ήρθε ξανά και ο πυρετός. Ένας δύσκολα υφέσιμος πυρετός, που το αντιπυρετικό δεν έμοιαζε να τον πτοεί! Ήρθε ξανά και ο παιδίατρος.
Ο μικρός μου ασθενής παραδόξως, δεν ήταν το ίδιο συνεργάσιμος. Ήταν μάλλον κουρασμένος. Παρόλα αυτά όμως, οι τρίζοντες στην δεξιά βάση του πνεύμονά του ήταν εκεί…
Ήρθε η ώρα να χρησιμοποιήσω το πολύτιμο μου όπλο. Μετά από κοντά τριάμισι χρόνια ζωής, ήρθε η ώρα της πρώτης μας αντιβίωσης.
Η δεύτερη ίωση επισκέφτηκε τον Ερμή νωρίς. Δεν είχε προλάβει να συνέλθει καλά-καλά από την προηγούμενη και ο οργανισμός του ήταν εξασθενημένος. Ενώ την Κυριακή η μάχη έγερνε προς τον Ερμή, οι ισορροπίες ανατράπηκαν και σε λιγότερο από 2ημέρες, κάποιο από τα μικρόβια άρχισε να κερδίζει. Βρήκε τις κατάλληλες συνθήκες, βήχας με φλέματα στο αναπνευστικό, μειωμένη όρεξη και εξαντλημένος οργανισμός από την προσπάθεια να νικήσει τον ιό (δεύτερο στο καπάκι…), δεν ήταν πλέον και τόσο δύσκολος αντίπαλος.
Αυτό που έζησα με τον Ερμή είναι και η βασική μου έγνοια για την πανδημία.

Δεν φοβάμαι τον ιό της νέας γρίπης, τον γνωστό και ως ΑΗ1Ν1 ή με τα politicaly incorrect παρατσούκλια ιό της γρίπης του Μεξικού ή της γρίπης των χοίρων . Φαίνεται να είναι αξιοπρεπής και γόνος καλής οικογενείας. Ποιος θα το περίμενε από τα γουρούνια να δημιουργήσουν ιό από …«τζάκι», ευγενικό και με τρόπους σε όποιον τον φιλοξενήσει. Το λέω χωρίς διάθεση μαύρου χιούμορ. Πιστεύω ότι, αν η πανδημία οφειλόταν στο ξαδερφάκι του ιού της νέας γρίπης, αυτού δηλαδή της γρίπης των πτηνών, τα πράγματα θα ήταν δραματικά για την ανθρωπότητα. Ο ιός των χοίρων, μπορεί να έχει μεγάλη μεταδοτικότητα, όμως όταν τον κολλήσεις, περνάς απλά μια σχετικά ήπια γρίπη.
«Γιατί λοιπόν τόση φασαρία;» θα αναρωτηθείτε.
Η φασαρία γίνεται αφενός για το φόβο μήπως ο ιός με την τόσο μεγάλη μεταδοτικότητα, αλλάξει τροπάρι και αγριέψει. Φοβόμαστε δηλαδή, μήπως στην διαδρομή του από άνθρωπο σε άνθρωπο χάσει από την ευγένεια του, γνωρίσει την κακία που μας δέρνει, και αποφασίσει να μας μοιάσει. Να μεταλλαχθεί και γίνει σκληρότερος.
Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα κρύβεται πίσω από το «αφετέρου».
Η φασαρία γίνεται αφετέρου για το φόβο μήπως η κοινωνία μας δεν αντέχει την πανδημία, ακόμα και αν αυτή προέρχεται από έναν ευγενή ιό. Φανταστείτε την ιστορία που σας διηγήθηκα με τον δικό μου γιό, σε κλίμακα χιλιάδων παιδιών, ενηλίκων, εγκύων ή ηλικιωμένων. Θα ανιχνεύσουμε έγκαιρα πότε θα βρει την ευκαιρία κάποιο μικρόβιο να αναπτυχθεί και να προκαλέσει πνευμονία, ωτίτιδα ή ακόμα και μηνιγγίτιδα. Μετά το πρώτο εικοσιτετράωρο πυρετού, ακόμα και αν η γρίπη γίνει καθημερινότητα, οφείλει ο ασθενής να εξεταστεί από το γιατρό. Για να το κάνω λίγο πιο δραματικό, ακόμα και αν μόλις έχει εξεταστεί κάποιος, αλλάξει η κλινική εικόνα και φανούν σημεία επιδείνωσης, πρέπει να επανα-εξεταστεί.

Πως θα γίνουν όμως όλα αυτά όταν για παράδειγμα το νοσοκομείου του Ρεθύμνου, που εφημερεύει καθημερινά, σε νομό με 80.000 κατοίκους, οι οποίοι σχεδόν διπλασιάζονται το καλοκαίρι με τους τουρίστες, έχει στην παθολογική κλινική ΤΡΕΙΣ ειδικούς γιατρούς! Όταν οι ηλικιωμένοι με πυρετό, ή οι χρόνιοι ασθενείς απορυθμιστούν αλλά και οι νεότεροι τρέμουν στον πυρετό της γρίπης, και αρχίσουν να συνωστίζονται κατά δεκάδες πως θα αντέξει το σύστημα; Αυτοί οι τρεις γιατροί δεν έχουν δικαίωμα για διακοπές, για οικογένεια, ακόμα και για να αρρωστήσουν… Όλα αυτά, με την ηγεσία του υπουργείου που μοιάζει ότι ζει σε άλλη χώρα, να διατυμπανίζει ότι όλα είναι υπό έλεγχο και τα νοσοκομεία όλης της χώρας είναι πλέον αναφοράς, εξοπλισμένα με 1000 κρεβάτια και έτοιμα να αντιμετωπίσουν ακόμα και βαριά περιστατικά γρίπης. Λες και τα κρεβάτια θα εξετάζουν και θα δίνουν αγωγή στους ασθενείς.
Η μόνη επιστημονική απάντηση στο πρόβλημα είναι η ενημέρωση για να αποφύγουμε τον πανικό και να μειώσουμε τις πιθανότητες για μοιραίες παρενέργειες. Για αυτό σας γράφω αυτές τις γραμμές, για αυτό την Τετάρτη 22 Ιουλίου, στις 7:30μμ. διοργανώνουμε ομιλία στο Ωδείο της Παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, με καθηγητές λοιμωξιολόγους, παιδιών και ενηλίκων, για αυτό μαζεύω γκρουπάκια δέκα-δέκα τους γονείς και τους ενημερώνω στο ιατρείο και για αυτό σας προτρέπω να ρίξετε μια ματιά και σε αυτά που έγραψα για την γρίπη στην ιστοσελίδα μου.
Ο Ερμούκος μου είναι περδίκι. Ήδη από την δεύτερη μέρα αντιβίωσης γύρισε στον παιδικό σταθμό, στο παιχνίδι και στον παλιό καλό του εαυτό. Πρόλαβα την επιπλοκή στην γέννησή της και όλα πήγαν καλά.
Τι θα γινόταν όμως αν με σύμβουλο τον πανικό, δεν ακολουθούσα την σειρά: εξέταση στο 2ο 24ωρο και επανεξέταση όταν άλλαξε η κλινική εικόνα;
Προχθές το πρωί, στις 8:10 χτυπά το τηλέφωνο. Ήταν μια μητέρα που περίμενε ήδη έξω από το ιατρείο, ρωτώντας με, τι ώρα θα πήγαινα. Όταν ρώτησα τον λόγο, μου εξήγησε ότι το 6χρονο αγοράκι της, εδώ και περίπου δύο μέρες, έκανε δύο φορές την μέρα πυρετό μέχρι 38 και είχε λίγο μπούκωμα. Συνήθως, ο μικρός της όταν κρυώσει κάνει πολύ ψηλό πυρετό και πιο συχνά, οπότε αυτή ήταν μια ασυνήθιστη εικόνα. Η μητέρα πήρε άδεια από την δουλειά της και στήθηκε έξω από το ιατρείο να με περιμένει, μήπως και αυτό που έχει το παιδί της είναι αυτή η γρίπη που λέει η τηλεόραση. Μπορείτε να φανταστείτε την έκπληξή της όταν με άκουσε να της το εύχομαι και μάλιστα να επιχειρηματολογώ επιστημονικά υπέρ του να περάσει έτσι ήπια την γρίπη και μετά να έχει ανοσία για μια ζωή. Την καθησύχασα, και η γυναίκα γύρισε στην δουλειά της, ενώ ο πιτσιρικάς απυρέτησε την ίδια μέρα και το πιθανότερο, δεν πέρασε την νέα γρίπη.
Όπως έχω γράψει και σε άλλο ποστ, σχετικά με την μηνιγγίτιδα, ο ιατρός εξετάζει τον ασθενή για 20 λεπτά με μισή ώρα, και βασίζει τα δεδομένα για την διάγνωση στην κλινική εικόνα της συγκεκριμένης στιγμής. Εάν η κλινική εικόνα αλλάξει, αλλάζουν τα δεδομένα και πιθανά αλλάζει και η διάγνωση. Δεν κουράζομαι να λέω στους γονείς στο ιατρείο, «είσαστε τα αυτιά και τα μάτια μου στο σπίτι, αν αλλάξει κάτι επικοινωνήστε ξανά μαζί μου». Εάν εξετάσω ένα 6χρονο αγοράκι, μέσα στην τρελή χαρά, με ηπιότατα συμπτώματα ίωσης του ανώτερου αναπνευστικού, και περιγράψω αυτά ακριβώς στην μητέρα, αυτό δεν σημαίνει ότι εκείνη μπορεί να κοιμάται ήσυχη ότι τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί.
Πρέπει να είμαστε ψύχραιμοι, ενημερωμένοι και να κοιτάμε πάντα το καλό του παιδιού και όχι της ψυχολογίας μας.

Ελπίζω, ο ιός να παραμείνει ευγενικός μαζί μας και να μην χρειαστεί να ζήσουμε το "μη ...χοίρων βέλτιστον".
Να είστε όλοι καλά και τα παιδιά μας καλύτερα!