Δευτέρα 13 Αυγούστου 2012

Μαστίτιδα; Ο θηλασμός είναι η λύση!

Η νύχτα ήταν ζεστή!
Ιδρώναμε περισσότερο από την αγωνία την κουκουλωμένη με τον ενθουσιασμό, παρά από τη θερμοκρασία. Το δωμάτιο, το διατηρούσαμε δροσερό, σε πείσμα του θερμού καλοκαιριού και σε όφελος των βρεφών μας.
Οι πρώτες εβδομάδες πέρασαν σέρνοντας τα βήματά τους στον χρόνο. Η μικρή μας Χαρούλα είχε βγει από την Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών, οπότε κοντά ένα εικοσαήμερο τώρα, η ομάδα μας είχε στο δυναμικό της και τις δύο πιο πρόσφατες μεταγραφές της. Ο Ερμής και η Χαρά κοιμόντουσαν στα κουνάκια τους μερικές ανάσες μακριά μας. Ή μάλλον πιο σωστά μερικές ανάσες δίπλα μας.
Ανοιχτό το παράθυρο για να ανανεώνεται διαρκώς το οξυγόνο στο δωμάτιο. Η σήτα στα παράθυρα ήταν η πρώτη γραμμή άμυνας για τα κουνούπια, επικουρούμενη από  κουνουπιέρες απλωμένες πάνω στις καλαθούνες που φιλοξενούσαν τα μωρά μας. Ένα μικρό βαζάκι με αιθέριο έλαιο τσιτρονέλας αρωμάτιζε το χώρο απομακρύνοντας ή έστω ζαλίζοντας τα ενοχλητικά ιπτάμενα έντομα. Τη διατήρηση της ανεκτής ατμόσφαιρας των είκοσι τεσσάρων βαθμών είχαν αναλάβει εκ περιτροπής, άλλοτε το κλιματιστικό και άλλοτε ένας επιδαπέδιος ανεμιστήρας από αυτούς που περιστρέφουν τον έλικά τους στέλνοντας αέρα από την μια πλευρά του δωματίου εώς την άλλη. Και οι δύο σύμμαχοι μας φρόντιζαν να δροσίζουν τον αέρα, δυσχεραίνοντας ταυτόχρονα σημαντικά τη δυνατότητα προσέγγισης και τελικά προσγείωσης των ενοχλητικών αλλά και επικίνδυνων μικροσκοπικών πετούμενων που ακούν στο παρατσούκλι «το-τσιμπάς-τώρα-ή-δεν-το-τσιμπάς»! Ο βασιλικός κοσμούσε το παράθυρό μας από πρωτύτερα. Τώρα, πλαισιώθηκε από λεβάντα και μαζί με το κίτρινο φως στις εξωτερικές λάμπες αισιοδοξούμε να αποτρέψουμε  πιθανές επισκέψεις από τα ιπτάμενα νυχτόβια έντομα.
Τα λεπτά ύπνου πολύτιμα.! Ο παραμικρός ήχος και βρίσκομαι στο πόδι. Δεν πετάγομαι! Προσέχω τις κινήσεις μου λες και είμαι χρόνια εκπαιδευμένος σε αρχαία πολεμική τέχνη. Έχω αποκτήσει τρεις υπέροχες έγνοιες στη ζωή μου. Τα μωρά μου και την αγαπημένη μου, που τώρα έχει αποκτήσει την ιδιότητα της λεχώνας. Μοναδική σε αξία πηγή ζωής για τα μικρά που μέχρι πρόσφατα ήταν κομμάτι της.
Κοιμάμαι και έχω την αίσθηση ότι οι αναπνοές μας συντονίζονται. Κάτι όμως έχει αλλάξει στην ατμόσφαιρα. Κάποια καρδιά χτυπά γρηγορότερα.
Η καλή μου με ξυπνά με αγωνία.
-Νίκο! Το στήθος μου…
-Τι έγινε;; την ρωτώ, παλεύοντας να ξεκολλήσω το μυαλό μου από τα πλοκάμια του ύπνου.
-Το στήθος μου με πονά! Με σφίγγει σαν να με έχει αρπάξει μια μέγγενη.
-Που; Την ρωτώ τρίβοντας ελαφρά τα μάτια μου, ενώ ανάβω το φως.
-Να, να περισσότερο εδώ, εδώ από κάτω και προς τα έξω.
Μια κόκκινη και ελαφρώς ζεστή περιοχή σχηματιζόταν στην επιφάνεια του δέρματος, επώδυνη και σκληρή. Κάποιο κομμάτι του μαστού δεν είχε αδειάσει καλά και το γάλα πίεζε ερεθίζοντας και συμφορίζοντας ακόμα περισσότερο το στήθος ξεκινώντας ένα φαύλο κύκλο.
-Περίμενε, τα μικρά θα σε σώσουν! Προσπαθώ να την ενθαρρύνω.
Συμβουλεύομαι το διάγραμμα που κρατάμε για να θυμόμαστε ποιο μωρό έφαγε και πότε. Κατά καλή μας τύχη πιο πρόσφατα είχε φάει η Χαρά, αρά λογικά πιο πεινασμένος θα ήταν ο Ερμής. Αν και από καιρό τώρα δεν τα ξυπνάμε με πρόγραμμα, αλλά τα αφήνουμε να σηκωθούν μόνα τους όταν πεινάσουν, στην παρούσα φάση δεν είχαμε αυτήν την πολυτέλεια. Ο μικρός μου, μάλλον δείχνει σημεία ομοιότητας στον μπαμπά του αναφορικά με την όρεξή του για φαγητό, και είναι πιο αποτελεσματικός στο άδειασμα του βυζιού.
Σηκώνω την κουνουπιέρα και παίρνω στην αγκαλιά μου το γιό μου. Του χαϊδεύω τα μαλλάκια και τον χαζεύω για μερικά δεύτερα να τεντώνεται, να αποταυρίζεται όπως λέμε εδώ στο Ρέθυμνο, και σιγά-σιγά να ανοίγει τις ματάρες του. Δεν άργησε να ανοίξει και το στοματάκι του, στην αρχή σε ένα αστείο χασμουρητό και πολύ γρήγορα για να αρπάξει το πονεμένο στήθος της μητέρας του. Πριν προλάβει να διαμαρτυρηθεί που τον ξυπνήσαμε πριν την ώρα του, βρέθηκε να απομυζεί με εμφανή ικανοποίηση το γάλα της.
Τους άφησα και βιάστηκα να πάω στην κουζίνα. Τώρα εξηγείτε ο χθεσινός μας διάλογος
-    Νίκο, μήπως να μην θηλάσω τα μωρά; Νιώθω λίγο περίεργα. Σαν να έχω κρυώσει! Κούραση; Μυαλγίες; Νιώθω κάπως…
-    Ίσα-ίσα που τώρα επιβάλλεται να τα θηλάσεις. Αν δεν είναι απλώς κούραση και είναι τα πρώτα σημάδια κάποιου κρυολογήματος, το πιθανότερο είναι ότι τα έχεις «κολλήσει» ήδη, μια που μετέδιδες την ίωση από τις προηγούμενες μέρες που δεν είχες ακόμα συμπτώματα.. Το γάλα σου γεμάτο με αντισώματα που ήδη έχεις δημιουργήσει είναι το γιατρικό!
Και θήλασε κανονικά τα μικρά μας, μόνο που αφού έπλυνε τα χέρια της, φόρεσε καλού-κακού ένα φουλάρι, που λίγο αργότερα αντικαταστάθηκε από μια ιατρική μάσκα, για να καλύπτει τη μύτη και το στόμα. Αν ήταν κρυωμένη, κυρίως από εκεί κινδυνεύουν να αρρωστήσουν τα βρέφη μας. Όμως, δεν ήταν άρρωστη από το αναπνευστικό. Ήταν τα πρώτα σημεία της μαστίτιδας, που τώρα μερικές ώρες αργότερα, έδειξε τα δόντια της.
Άνοιξα την κατάψυξη και πήρα μια παγοκύστη, από αυτές που τοποθετούν οι αθλητές πάνω στα χτυπήματά τους. Εκτός από αυτή τη χρήση, μας είχε βοηθήσει να μεταφέρουμε το μητρικό γάλα, στη Μονάδα Νεογνών που φιλοξενούσε τη μικρή μας. Τώρα θα μας βοηθούσε και στην ανακούφιση της μαμάς μας από τη μαστίτιδα. Πήρα και μια καθαρή πετσέτα για να την τυλίξω. Επόμενη στάση το φαρμακείο μας για ένα παυσίπονο-αντιφλεγμονώδες τύπου ιβουπροφαίνης, που δοκιμασμένα είναι συμβατό με τον θηλασμό.
-    Λοιπόν μανούλα, αυστηρά ξάπλα για τουλάχιστον τις επόμενες δύο μέρες!
Ανακοινώνω μπαίνοντας στο δωμάτιο.
-    Τι εννοείς;
-    Εκτός από το άδειασμα του στήθους, που από ότι βλέπω μια χαρά τα πάει ο μικρός, το παυσίπονο-αντιφλεγμονώδες…
Μικρή παύση για να της το δώσω και να το πιεί με λίγο νερό από αυτό που συντροφεύει τον ύπνο μας όλο το τελευταίο διάστημα. Ο θηλασμός διψά, και όση ώρα η καλή μου θηλάζει, στάνταρ θα πιεί κανά δυό ποτήρια, οπότε η κανάτα είναι μονίμως πάνω στο κομοδίνο δίπλα της.
Σκύβω και της ακουμπώ την κρύα κομπρέσα πάνω στη φλεγμένουσα περιοχή. Με κοιτά με έκπληξη, παραξενεμένη ευχάριστα από το κρύο που αρχικά τη ξάφνιασε όμως στη συνέχεια της πρόσφερε ανακούφιση , μουδιάζοντας, ή μάλλον σβήνοντας τον ερεθισμό στο στήθος της.
-    Εκτός λοιπόν, πιάνω το νήμα της περιγραφής από την αρχή: από το άδειασμα του στήθους, το αντιφλεγμονώδες και το κρύο τοπικά, εξίσου σημαντική είναι και η ξεκούραση!
-    Άρα δεν χρειάζεται να σταματήσω το θηλασμό, την ακούω να με ρωτά με έκδηλη αγωνία.
-    Όχι μόνο δε χρειάζεται να σταματήσεις, αλλά ακριβώς το αντίθετο! Επιβάλλεται να τον εντατικοποιήσουμε, ειδικά από το στήθος που πάσχει. Όσο πιο συχνά και πιο αποτελεσματικά αδειάζει, τόσο το συντομότερο θα συνέλθει…
Παρατηρώ τη γαλήνη να απλώνεται στο πρόσωπο της καλής μου καθώς κοιτά τον μικρό μας να τρώει, ικανοποιημένος από την μεταμεσονύχτια έκπληξη που του επιφυλάσσαμε. Προφανώς, και τα μέτρα κατά του πόνου άρχισαν να αποδίδουν, με το κρύο να παραδίδει τη σκυτάλη στο παυσίπονο. Η ικανοποίηση, είναι έκδηλη στα πρόσωπα και των δυό τους και μαντεύω από το χαμόγελο που μου έστειλε εκείνη, πρέπει να στολίζει ήδη και το δικό μου πρόσωπο. Οι συνειρμοί με παρασύρουν στο πρόσφατο παρελθόν, για να αναλογιστώ το βάρος που κουβαλάμε οι γιατροί, με την ευθύνη της γνώσης.
Η γυναίκα μου είχε δίκιο να ανησυχεί για το αν θα συνεχίσουμε το θηλασμό. Σκουριασμένη από το χρόνο πρακτική, ήταν να σταματάνε τον θηλασμό με τα πρώτα σημάδια μαστίτιδας και να δένουν τα στήθη σφιχτά, σε ένα ιδιότυπο σύγχρονο βασανιστήριο σαν αυτά που εφάρμοζε η ιερά εξέταση στις μάγισσες του Μεσαίωνα! Οι σύγχρονες μάγισσες, πετώντας με την δύναμη της γνώσης, διαπίστωσαν το λάθος στην παραπάνω πρακτική. Το σημαντικότερο για τη θεραπεία της μαστίτιδας είναι να απομακρυνθεί το εγκλωβισμένο γάλα. Καλύτερος τρόπος για να αδειάσει το στήθος είναι το μωρό. Το ακριβότερο νοσοκομειακό θήλαστρο διπλής άντλησης, ωχριά σε αποτελεσματικότητα μπροστά στην δύναμη του στόματος ενός μικρού θαύματος που ρουφά και καταπίνει με μανία τις γουλίτσες την μια μετά την άλλη. Το γάλα από την άλλη, είναι όχι απλά ακίνδυνο αλλά και ωφέλιμο όσο τίποτα άλλο για το μωρό. Τα δεδομένα συσσωρεύονται, καταπλακώνοντας με αποδείξεις, τη λάθος πρακτική. Έλα όμως που είναι δύσκολο να μάθεις νέα κόλπα σε ένα γέρικο σκυλί.
Πριν από ένα χρόνο απολαύσαμε σε παιδιατρικό συνέδριο στα Χανιά, μια φίλη, πιστοποιημένη σύμβουλο μητρικού θηλασμού, να αναλύει τα οφέλη του. Τα εντυπωσιακά δεδομένα κυλούσαν μπροστά στα μάτια μας, σε μια γλαφυρή και ενδιαφέρουσα παρουσίαση. Δεν συγκίνησαν στο ελάχιστο όμως, δύο εκούσια παροδικά τυφλωμένα μάτια και δύο αυτιά που δεν βρίσκονταν στο ακροατήριο για να ακούσουν. Ένας σύγχρονος εκπρόσωπος της Ιεράς Εξέτασης, σηκώθηκε μετά το τέλος της διάλεξης και μας ανακοίνωσε με περίσσειο θράσος, ότι δε ξέρει αν είναι όντως τόσο σημαντικό για το βρέφος ο θηλασμός σε στήθος που πάσχει από μαστίτιδα, όμως όντας ο ίδιος γυναικολόγος, γνωρίζει ότι είναι πολύ επικίνδυνο για τη μητέρα να συνεχίζει το θηλασμό ενώ έχει μαστίτιδα. Η ψυχραιμία της ομιλήτριας, αξιοθαύμαστη! Με ηρεμία, που μόνο η σιγουριά της γνώσης μπορεί να σου προσφέρει, προσπαθεί να εξηγήσει επιστημονικά τους λόγους για τους οποίους ο θηλασμός είναι ευεργετικός  για τη μητέρα και το πάσχων στήθος της.
Φωνή βοώντος εν τη ερήμω! Ο συνάδελφος, αυθαίρετα και καταχρηστικά ενδεδυμένος το μανδύα της διάνοιας,  είχε από καιρό πάρει τις αποφάσεις του. Πόσα μωράκια στερήθηκαν χωρίς λόγο, το νέκταρ με τις μοναδικές ιδιότητες που τους χάριζε απλόχερα η μητέρα τους; Πόσες μανάδες τιμωρήθηκαν σαν σύγχρονες μάγισσες, επειδή πόνεσαν στα πλαίσια μιας μαστίτιδας και εμπιστεύτηκαν λάθος άνθρωπο; Η μόνη μαγεία που ασκούσαν ήταν να χαρίζουν απλόχερα το γάλα τους, που πρέπει να παραδεχθώ ότι όντως κατέχει μαγικές ιδιότητες! Θα ήθελα να του φωνάξω, μήπως και ακούσει ο συνάδελφος, ότι όταν πάψεις να κυνηγάς την γνώση, οδηγούμενος από την κινητήριο δύναμη της αμφιβολίας, παύεις να είσαι επιστήμονας. Γνώση που δεν ανανεώνεται, είναι πιθανά από καιρό νεκρή και άχρηστη! Κάποιες δε φορές, γίνεται επικίνδυνη.
Οι μέρες κύλησαν και η περιπέτεια μας με τον κωδικό «μαστίτιδα» πέρασε χωρίς επιπλοκές. Τα δίδυμα ανέλαβαν να αδειάζουν το πονεμένο στήθος. Δυό-τρεις φορές μόνο για τις πρώτες μέρες, χρησιμοποιήσαμε και τη βοήθεια της αντλίας για ακόμα καλύτερο άδειασμα, πάντα αφού είχαν πιεί τα μωρά πρώτα. Η πεθερά μου έκανε το θαύμα της και έδωσε την δυνατότητα να ξεκουραστεί η γυναίκα μου, παραμένοντας σχεδόν κλινήρης στην αρχή. Η τακτική λήψη των παυσίπονων-αντιφλεγμονωδών μαζί με τις κρύες κομπρέσες έσβησαν την φωτιά που είχε ανάψει στον μαστό της.
Φαντάζομαι ότι δεν χρειάζεται να τονίσω ότι ο θηλασμός συνεχίστηκε απρόσκοπτα! Θα το τονίσω όμως, διότι όπως λέει και μια διαφήμιση: «μου αρέσει να το ακούω…»

Να είστε όλοι καλά και τα μωρά μας καλύτερα!