Τρίτη 23 Οκτωβρίου 2007

Γνωρίζοντας το κτήνος, το γνωστό και ως …μηνιγγίτιδα!

Ελπίζω να σας έλειψα όσο μου λείψατε και εσείς.
Πολύ δουλειά και λίγος χρόνος ελεύθερος. Αρχή της σχολικής χρονιάς και τα πιστοποιητικά υγείας απαραίτητα, αλλιώς θα παίρνουν απουσία στην γυμναστική! Βάλε και κανένα γυμναστήριο, κολυμβητήριο ή ποδόσφαιρο, οπού και εκεί χρειάζονται ιατρική γνωμάτευση. Έφθασε και η ώρα του εμβολίου της γρίπης. Χάλασε ο καιρός και τα κρυολογήματα έκαναν την εμφάνιση τους. Βάλε και 2-3 συνέδρια, ε που καιρός για γράψιμο…
Σήμερα λοιπόν αποφάσισα να είμαι λιγότερο ευχάριστος και περισσότερο ουσιαστικός, μια που αποφάσισα να σας αποκαλύψω τον μπαμπούλα που ακούει στο όνομα …μηνιγγίτιδα.
Συχνά ακούω πόσο τυχερά είναι τα μωρά μου, που έχουν μπαμπά παιδίατρο. Ίσως σε κάποιο βαθμό αυτό να είναι αλήθεια, κρύβει όμως και παγίδες. Όταν τα μικρά μου ήταν περίπου 1ος μηνός, χτυπά το τηλέφωνο στο ιατρείο μου, το σηκώνω και ακούω την γυναίκα μου ελαφρώς θορυβημένη να με ρωτάει αν εξετάζω κάποιο παιδάκι και αν γινόταν να πεταχτώ να δω ένα εξάνθημα στην Χαρούλα. Κατά τύχη δεν ήταν κανένας στο ιατρείο, οπότε έφυγα για να βρεθώ σε λιγότερο από δύο λεπτά στο σπίτι να εξετάζω το μουτράκι του νεογνού μου. Βλέπεται μέσα στο πακέτο της ποιότητας ζωής στο Ρέθυμνο, υπάρχει και η απόσταση αναπνοής από το σπίτι, στο ιατρείο, το νοσοκομείο ή το μαιευτήριο. Κοιτάζοντας λοιπόν το μαγουλάκι της μικρής μου βλέπω ένα εξάνθημα, φτυστό αυτό της μηνιγγίτιδας. Μικρό, στικτό έντονα κόκκινο, με το χαρακτηριστικό ότι δεν υποχωρούσε στην πίεση! Όταν δηλαδή έτρεχα το δάκτυλο μου πάνω του, δεν άφηνε πίσω του μια λευκή γραμμή, σβήνοντας το εξάνθημα (οι Άγγλοι τοποθετούν ένα ποτήρι πάνω από το εξάνθημα κα πιέζοντας βλέπουν μέσα από το γυαλί εάν εξαφανίζεται ή όχι). «Τι έγινε;» ρωτάω, «έφαγε κανονικά, είναι ορεξάτη με καλή διάθεση, όταν την άλλαξες είχε βρέξει την πάνα της;-σημάδι ικανοποιητικής ενυδάτωσης-». Όλα ήταν παραπάνω από καλά, η μικρή σηκώθηκε, θήλασε από την μάνα της, σήκωσε τον κόσμο στο πόδι από το κλάμα και χτύπησε και άλλα 80ml γάλα. Η δε πάνα ήταν τόσο τίγκα στα ούρα, που ήταν έτοιμη να σκάσει. «Ε! τότε τι έγινε; Πως εμφανίστηκαν αυτά;», «όπως τα βλέπεις» μου απαντάει η καλή μου «και μάλιστα νομίζω ότι έβγαλε και βγάζει και καινούργια…».
Ήμουν σίγουρος ότι δεν είναι, το ρισκάρεις όμως; Παίρνουμε την μικρή και πάμε στο ιατρείο, όπου εκτός όλων των άλλων, έχω και ένα μαγικό μηχανηματάκι που με μία σταγόνα αίμα, σου βγάζει μέτρηση CRP, μιας πρωτεΐνης που θετικοποιείται όταν κάπου έχουμε μικρόβιο και μένει αρνητική όταν είμαστε καλά. Αφού λοιπόν εξέτασα ενδελεχώς την ζαργάνα μου, και δεν της βρήκα τίποτα το παθολογικό, της έκανα και την εξέταση η οποία ήταν αρνητική. Από τι ήταν το εξάνθημα; Πιθανά από τα πρωινά κλάματα για να φάει. Συμβαίνει όταν σφιγγόμαστε, είτε γιατί κλαίμε, είτε γιατί βήχουμε έντονα, είτε γιατί κάνουμε εμετό, να σπάνε κάποια επιφανειακά αγγειάκια και να δημιουργείτε στο πρόσωπο και το λαιμό αυτό το εξάνθημα, το αιμορραγικό, ίδιο με της μηνιγγίτιδας! Το πιο εντυπωσιακό το είδα σε μια μαμά, η οποία γέννησε με φυσιολογικό τοκετό, και με το πολύ έντονο σφίξιμο κατά την εξώθηση, είχε γεμίσει το πρόσωπο, ο λαιμός και το πάνω μισό του στήθους της αιμορραγικό εξάνθημα. Τότε θυμάμαι της το είπα, «μακάρι να μην το ξαναδείς ποτέ στην ζωή σου, αλλά να το θυμάσαι, γιατί αυτό είναι το εξάνθημα της μηνιγγίτιδας».
Αυτά τα στικτά μικρά κόκκινα σημαδάκια, τόπους-τόπους, όταν μαζευτούν πολλά, γίνονται μπλε και θυμίζουν τα σημάδια στο λαιμό από τα φιλιά σου… Σε μια άλλη περίπτωση, όταν δούλευα στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου, μου είχαν φέρει αργά το βράδυ ένα κορίτσι περίπου 8χρονών, με ένα τέτοιο σημάδι στο πηγούνι του. Η μαμά είχε φύγει για τη δουλειά της και όταν γύρισε το βράδυ βρήκε την μικρή με αυτό το σημάδι. Όταν την εξέτασα δεν βρήκα τίποτα, ενώ και οι εξετάσεις της ήταν άψογες. Για τον φόβο των Ιουδαίων, η μικρή κοιμήθηκε στο Νοσοκομείο, για να μας σκάσει την επομένη το πρωί την ιστορία, ότι όσο έβλεπε τηλεόραση, για παιχνίδι, ρούφαγε τον αέρα από ένα ποτήρι και προκαλώντας αρνητική πίεση, το άφηνε να κρέμεται από το πηγούνι της…! Πρακτικά είχε δημιουργήσει μια βεντούζα, εξού και το εξάνθημα.
Συμπέρασμα από τα παραπάνω: δεν αρκεί ένα εξάνθημα για να φοβηθούμε ότι το παιδί μας έχει μηνιγγίτιδα. Όπως, δεν φτάνει το παιδί να έχει πυρετό και να κάνει και έναν εμετό για να βαφτίσουμε την αρρώστια του μηνιγγίτιδα. Πρέπει πάντα να κοιτάμε όλη την εικόνα του παιδιού. Αν ο εμετός έγινε με βήχα, ή επειδή επιμέναμε να φάει κάτι ή ακόμα στην προσπάθεια να του δώσουμε κάποιο φάρμακο, δεν αξιολογείται ως εμετός από συμμετοχή του κεντρικού νευρικού συστήματος. Στην μηνιγγίτιδα, το παιδί είναι πάσχον-χλωμό, έχει πονοκέφαλο, μοιάζει να θέλει συνέχεια να κοιμάται και ο εμετός έρχεται να επιδεινώσει την εικόνα ενός παιδιού που δεν έχει καλή επαφή με το περιβάλλον. Οπότε, υψηλός πυρετός, πάνω από 40οC, με το παιδί συγχυτικό-μπερδεμένο, που δεν είναι το παιδί μας, με εμετό και εξάνθημα που δεν υποχωρεί στην πίεση, αρχικά έντονες κόκκινες τελίτσες που κατά τόπους ενώνονται και γίνονται μπλαβάδες (όπως τα σημάδια από τα φιλιά ή τις βεντούζες), χρειάζεται άμεση παιδιατρική εκτίμηση. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχει μηνιγγίτιδα οπότε μην καθυστερείτε, καλέστε το 166 ή πάτε κατευθείαν το παιδί στον ιατρό ή στο Νοσοκομείο.
Το μόνο που μένει να σας μάθω είναι πώς να εκτιμάτε το παιδί για αυχενική δυσκαμψία και θα έχετε έτοιμη την διάγνωση, πριν καν σας εξετάσουν. Γιατί αυτό είναι σημαντικό; Λένε, ότι για να μπορέσεις να κερδίσεις έναν αντίπαλο πρέπει πρώτα να τον γνωρίζεις. Η μηνιγγίτιδα κερδίζεται, όμως πρέπει να την αντιληφθείς νωρίς και να αρχίσεις άμεσα αντιβίωση και υποστηριχτική αγωγή. Θυμάμαι, σαν τώρα το πατέρα μου, κάθε που έκανα ψηλό πυρετό, και ήταν αρκετά συχνά, να μου ζητά να κάνουμε τις ασκήσεις μας. Και εγώ υπάκουος ξάπλωνα ανάσκελα στο κρεβάτι και σήκωνα το κεφάλι μου να ακουμπήσει το πηγούνι μου όσο μακρύτερα προς το στέρνο μου, μετά έπιανα το γόνατο μου με τα χέρια μου και ανασήκωνα το κεφάλι μου και φιλούσα το γόνατό μου. Για να κάνεις αυτές τις κινήσεις πρέπει να λυγίσεις αρκετά τον αυχένα και ένα παιδί με αυχενική δυσκαμψία, το κλινικό σήμα κατατεθέν της μηνιγγίτιδας, δεν μπορεί να τις κάνει. Στην διάρκεια της παιδιατρικής μου εκπαίδευσής έμαθα άλλη μια μανούβρα. Βάζεις το παιδί να καθίσει φέρνοντας τα πόδια του κοντά στο σώμα, σαν να τα αγκαλιάζει λυγισμένα, και του ζητάς να ακουμπήσει την μύτη του στο λυγισμένο γόνατό του. Σε καμία από τις παραπάνω ασκήσεις δεν ρωτάμε το παιδί εάν πονάει στον αυχένα, γιατί την επόμενη φορά που θα είναι άρρωστο στο πρώτο μέρος που θα πει ότι πονάει θα είναι ο αυχένας και θα τρελαθείτε, μάλλον χωρίς λόγο. Απλά παρατηρείται πως κάνει τις κινήσεις, αν μπορεί να τις κάνει και εάν από μόνο του το παιδί διαμαρτυρηθεί. Υπόψη, ότι μερικές φορές και ο ψηλός πυρετός δημιουργεί εικόνα αυχενικής δυσκαμψίας, οπότε αν δεν έχετε άλλα σημεία πλην του ψηλού πυρετού, δώστε αντιπυρετικό να αρχίσει να πέφτει ο πυρετός, ώστε και το παιδί να είναι πιο συνεργάσιμο. Μετά δοκιμάστε τις ασκήσεις. Σε περίπτωση αμφιβολίας καλό είναι το παιδί να εκτιμηθεί από γιατρό.
Κλείνω με αυτό. Μην βιάζεστε να πάτε ένα παιδί στο παιδίατρο μόνο και μόνο επειδή έχει πυρετό! Στο 1ο εικοσιτετράωρο πυρετού, ο οργανισμός δεν προλαβαίνει να αντιδράσει και τις περισσότερες φορές ούτε η κλινική εξέταση, ούτε ο εργαστηριακός έλεγχος αποκαλύπτουν την αιτία του πυρετού. Εάν η γενική κατάσταση του παιδιού το επιτρέπει, είναι προτιμότερο να περάσει ένα 24ωρο με πυρετό και μετά να εκτιμηθεί από τον παιδίατρο. Το ζητούμενο είναι να κάνουμε κάτι καλό για το παιδί και όχι για να μπορέσει ο γονιός να κοιμηθεί πιο ήσυχος. Έτσι και αλλιώς ένας γονιός με άρρωστο παιδί δεν επιτρέπεται να κοιμηθεί ήσυχος, ακόμα και αν πριν από λίγες ώρες το παιδί εκτιμήθηκε από ιατρό. Βλέπετε το άτιμο με την μηνιγγίτιδα, είναι ότι στην αρχή μοιάζει σαν ένα απλό κρύωμα, μέχρι να δείξει τα δόντια της και να επιδεινωθεί απότομα η εικόνα του παιδιού. Συνηθίζω να λέω στους γονείς που φέρνουν τα παιδιά τους στο ιατρείο, ότι τα μάτια και τα αυτιά μου στο σπίτι είναι εκείνοι. Εγώ εξετάζω το παιδί για είκοσι λεπτά, μισή ώρα; Μπορεί αυτά τα λίγα λεπτά να είναι τα καλύτερα του παιδιού και όλη την υπόλοιπη μέρα να πάσχει. Όταν κάτι αλλάζει στην κλινική εικόνα του παιδιού ή δεν ανταποκρίνεται στην αγωγή που του δίνω, πρέπει να ξαναεπικοινωνήσουμε. Με εμάς τους γιατρούς συνήθως ισχύει το “No news, good news”. Όπως θα καταλάβετε διαβάζοντας παρακάτω ο γονιός με άρρωστο παιδί πρέπει πάντα να έχει ψηλά τις κεραίες για να ανιχνεύσει έγκαιρα ότι κάτι δεν πάει καλά, ακόμα επαναλαμβάνω και αν ο παιδίατρος έχει μόλις εξετάσει το παιδί του.
Ο πιο αγαπημένος μου παιδίατρος, αυτός που μου έμαθε ότι για να είμαι καλός ιατρός πρέπει να είμαι πρώτα καλός άνθρωπος, και που του χρωστάω όσα είμαι, ιδιωτεύει στην Αθήνα. Πρέπει ήδη να έχει συμπληρώσει πάνω από σαράντα χρόνια μάχιμης παιδιατρικής. Στο πλευρό του στο ιατρείο, είναι η γυναίκα του, συνταξιούχος μικροβιολόγος και κυριολεκτικά το δεξί του χέρι. Πριν από περίπου ένα χρόνο, μπαίνουν στο ιατρείο δύο παιδιά σχολικής ηλικίας και τα δύο με πυρετό. Το πρώτο μπήκε για να εξεταστεί με τους γονείς του και το δεύτερο έμεινε να περιμένει την σειρά του, παίζοντας με τον πατέρα του. Μετά από κανένα 20λεπτο παιχνιδιού πάει και κουρνιάζει στα πόδια του πατέρα του. Ο τελευταίος προσπαθούσε να δει τι έχει ενώ ο μικρός έμοιαζε να βυθίζεται και να χλομιάζει. Η έμπειρη σύζυγος-βοηθός χτυπά την πόρτα του παιδίατρου και τον προτρέπει να κάνει λίγο πιο γρήγορα, για να ακούσει ανακουφισμένη τον άντρα της να δίνει τις τελευταίες οδηγίες στους γονείς του παιδιού που μόλις είχε εξετάσει, ενώ τους ξεπροβόδιζε. Όπως ίσως μαντέψατε, το δεύτερο παιδί μόλις εκδήλωνε τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας, μεταφέρθηκε αμέσως στο Νοσοκομείο και τώρα ευτυχώς είναι μια χαρά.
Ο έμπειρος παιδίατρος, με περισσότερη από 40 χρόνια ποιοτική παιδιατρική εμπειρία μου ομολόγησε ότι αν τα παιδιά έμπαιναν να εξεταστούν με την αντίστροφη σειρά, πιθανά το παιδάκι με την μηνιγγίτιδα να έφευγε με οδηγίες για ένα κοινό κρυολόγημα και στο δρόμο για το σπίτι να εκδήλωνε τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας. Ακόμα και αντιβίωση από το στόμα να του έδινε, για κάποια μικροβιακή εστία, οι γονείς θα περίμεναν να δράσουν τα φάρμακα και το παιδί μπορεί να το χάναμε…
Ένας γονιός με άρρωστο παιδί, οφείλει να είναι ψύχραιμος, ενημερωμένος και πάντα σε ετοιμότητα. Να κοιτάτε όλη την εικόνα και όχι απομονωμένα τα συμπτώματα και να θυμάστε, όταν αντιμετωπιστεί έγκαιρα η μηνιγγίτιδα θεραπεύεται.
Να είστε καλά και τα παιδιά μας καλύτερα.!

Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2007

Της νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και γελά…


Σε όσους δεν με ξέρουν, προβλέπω ότι αφού διαβάσουν τα παρακάτω, θα φανώ σκληρός γονιός. Προσπαθώ όμως να μαθαίνω από τα λάθη των άλλων, καθώς και να εφαρμόζω στα παιδιά μου όσα συμβουλεύω τους γονείς στο ιατρείο μου να κάνουν στα δικά τους παιδιά. Όχι γιατί είμαι απόλυτος ή φανατικός, αλλά γιατί δεν θα πρόσφερα τίποτα λιγότερο στον πλησίον μου, απ’ ότι προσφέρω στα δικά μου παιδιά. Είναι κάποιες φορές που κατανοώντας καλύτερα την θεωρία μέσα από την πράξη, προσαρμόζω ή ακόμα και αλλάζω τις πρακτικές μου, καθώς και τις οδηγίες στους γονείς. Σε καμία πάντως περίπτωση, δεν λέω άλλα στο ιατρείο μου και κάνω άλλα στο σπίτι, στα δικά μου μωρά.
Ας πιάσω όμως τα πράγματα λίγους μήνες νωρίτερα, από τότε που εκπαιδεύσαμε τα δίδυμα να κοιμούνται τη νύχτα χωρίς να ξυπνούν.
Μέχρι περίπου τον 13ο μήνα ζωής, τα μανάρια μου, ξυπνούσαν από 2-3φορές έκαστο, και μάλιστα όχι ταυτόχρονα. Αυτό το συνήθιζαν από μωρά.. Η μία να ουρλιάζει και ο άλλος να κοιμάται αγέρωχος στο καρότσι ή από την άλλη, αυτός να κλαίει γοερά στο κρεβάτι του και η μικρή να κοιμάται μακάρια 1 μέτρο πιο πέρα. Λες και βαρέθηκαν τόσο πολύ την συμβίωση 8μήνες μέσα στην μήτρα της μάνας τους, που θα τους πάρει άλλο τόσο και ακόμα περισσότερο για να συγκινήσει το ένα το άλλο. Αυτό έχει και το καλό του, γιατί να κουμαντάρεις ένα μωρό κάτι πάει και έρχεται, όταν όμως έχεις να παλέψεις ταυτόχρονα με δύο, τα πράγματα σκουραίνουν και αναγκαστικά χρειαζόμασταν και οι δύο στο πόδι. Τι κάναμε; Χωρίζαμε ωράρια. Κάτι όπως στις εφημερίες στο νοσοκομείο ή τις σκοπιές στο στρατό. Εγώ, συνήθως έπαιρνα το πρώτο, και έτρεχα, εάν ξυπνούσαν τα μωρά , μέχρι τις 3-3:30 τα ξημερώματα. Μου κρατήσατε πολλά βράδια παρέα οι blogo-φίλοι, να είστε καλά. Η γυναίκα μου, αναλάμβανε το «γερμανικό», μια που τότε ακόμα δεν δούλευε.
Τα πράγματα έπρεπε να αλλάξουν από την στιγμή που η καλή μου θα γύριζε στην δουλειά της. Κάναμε λοιπόν, αναγκαστικά, μια εντατική εκπαίδευση. Εδώ, η λεγόμενη σύγκρουση κοινωνικών ρόλων, όπως λέμε στην κοινωνιολογία, αυτού του ρόλου του παιδίατρου με του γονιού, δημιούργησε μια μίξη ενστίκτου και οδηγιών από τα βιβλία. Τα τελευταία λένε ότι, όταν το μωρό κλαίει μέσα στην νύχτα, πηγαίνουμε να διαπιστώνουμε ότι δεν έχει κάτι και μετά να φεύγουμε από το δωμάτιο, για να επιστρέψουμε την πρώτη μέρα μετά από 1 λεπτό, στην συνέχεια μετά από 5 λεπτά, και σταδιακά να μεγαλώνουμε το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ξανατσεκάρουμε ότι όλα είναι καλά με το νήπιο. Το τσεκάρουμε απλά, του δίνουμε την πιπίλα του ή κάποιο κουκλάκι και ξαναφεύγουμε. Εμείς ξαπλώσαμε στρωματσάδα μέσα στο δωμάτιο τους και όταν ξυπνούσαν τα καθησυχάζαμε και τα αφήναμε να κλαίνε.
Η πρώτη βραδιά άνηκε στις κυρίες του σπιτιού. Η καλή μου, ανέλαβε την πρώτη ολονυχτία, κατά την οποία η μικρή μου έκλαιγε με το ρολόι για 2 ώρες σερί!! Όταν ησύχασε και η καλή μου σηκώθηκε να την τσεκάρει, την βρήκε να κοιμάται αποκαμωμένη, ακουμπισμένη πάνω στο κάγκελο του κρεβατιού. Από τότε η Χαρούλα είτε κοιμάται σερί μέχρι το πρωί είτε, ακόμα και αν ξυπνήσει κλαίγοντας, συμβιβάζεται με μια αγκαλιά και ένα κουκλάκι που της δίνουμε και κρατάει, όταν όμως βγούμε από το δωμάτιο δεν κλαίει για πάνω από 10 δευτερόλεπτα. Μοναδική εξαίρεση, όταν πεινάει. Όμως και σε αυτή την περίπτωση, μόλις καταναλώσει τα απαραίτητα ml γάλα, κοιμάται. Η μικρή μου ζαργάνα, το έχει πάρει απόφαση ότι, μόλις δει την πόρτα να τραβιέται και ακούει τα βήματά μας να απομακρύνονται, τζάμπα κλαίει, οπότε και σταματά.
Η δεύτερη νύχτα ανήκε στους άντρες. Εγώ ανέλαβα την φύλαξη και ο Ερμής να μου δείξει γιατί ό,τι γράφουν τα βιβλία, δεν το γράφουν τυχαία. Βλέπετε, ο μπόμπιράς μου όταν ξυπνούσε, γύριζε μέσα στο κρεβατάκι του, έτσι ώστε να βρεθεί προς το κάτω μέρος του, εκεί όπου τα μαξιλάρια που είναι στερεωμένα στα κάγκελα, να μην του κρύβουν τη θέα του γονιού του ξαπλωμένου στο πάτωμα. Όσο λοιπόν εγώ ήμουν στο δωμάτιο, ο μικρός ή έπαιζε ή με κοίταζε μέχρι να αποκοιμηθεί. Εάν όμως, δοκίμαζες να φύγεις και το έπαιρνε χαμπάρι ή ξυπνούσε και δεν σε έβρισκε να κοιμάσαι στο πάτωμα, ξεκινούσε ένα θρήνο άνευ προηγουμένου, όρθιος κρατώντας τα κάγκελα του κρεβατιού του. Επειδή δεν ήταν λύση το κοιμάται σαν τον σαμουράι στο πάτωμα ένας από τους δυό μας, αναγκαστικά καταφύγαμε στην λύση των βιβλίων. Όταν άρχιζε το κλάμα, πήγαινα τον έπαιρνα αγκαλιά, έλεγχα εάν είχε κάτι, αν ήταν βρεγμένος ή είχε πυρετό και, αφού τον καθησύχαζα με κάτι του στυλ, «έλα αντράκι μου δεν ήταν τίποτα, όνειρο ήταν, κοιμήσου πάλι και θα έρθω να σε βρω στα όνειρά σου», τον ξάπλωνα στο κρεβάτι του και έφευγα από το δωμάτιο. Πριν να φτάσω καν στην πόρτα, τον άκουγα να σηκώνεται και να κλαίει δυνατά και παρόλο που ήταν πίσω από την πλάτη μου, ήταν σαν να βλέπω τα τεντωμένα χεράκια του να με εκλιπαρούν να τον πάρω αγκαλιά και να μην φύγω! Έπρεπε όμως να φύγω. Έπρεπε ο μικρός μου να μάθει να νανουρίζεται στο ημίφως του δωματίου του και να ξανακοιμάται. Έτσι και έγινε, με τον δύσκολο δρόμο της βιβλιογραφίας…
Να σκεφτείς ότι μου έρχονται γονείς στο ιατρείο και παραπονιούνται ότι το μωρό ή τα μωρά τους κοιμούνται όλη την νύχτα και ότι, αν δεν τα ξυπνήσουν το πρωί, μπορεί και να κοιμηθούν και 12 ώρες. Αστειευόμενος, τους λέω ότι έχουν αρχίσει να μου γίνονται αντιπαθητικοί και ότι μπαίνω στον πειρασμό να υιοθετήσω την ανόητη οδηγία των μαιευτηρίων και να τους πω να ξυπνούν το μωρό κάθε τρεις ώρες …για να το ταΐσουν(σαν να είναι κανένα μηχανάκι που παίρνει 40 λίτρα βενζίνη για να πάει Ρέθυμνο Ηράκλειο)! Τα μωρά αυτορυθμίζονται και ξυπνούν μόνα τους όταν πεινάσουν, και μάλιστα σηκώνουν τον κόσμο στο πόδι μέχρι να τα ταίσεις. Εκτός και αν είναι άρρωστα! Και πώς θα το καταλάβεις αν είναι άρρωστα; Δεν θα αδειάσουν τον μπούκαλο ή το βυζί, δεν θα βρέχουν την πάνα τους με ούρα τουλάχιστον 5-6 φορές την μέρα και αντί να κλαίνε θα μουρμουρίζουν ή θα γκρινιάζουν. Όταν λοιπόν το μωρό το έχεις αλλάξει και η πάνα ήταν θεόβαρια από ούρα, δεν «το έκανες καλά» μέχρι να του δώσεις να αδειάσει το ένα βυζί και μετά ήθελε και από το άλλο… άφησέ το, το έρημο, να κοιμηθεί όλο το βράδυ. Αυτό που για κάποιους έρχεται φυσικά, εμείς χρειαστήκαμε περίπου13,5 μήνες για να το καταφέρουμε…