"Τους βγαίνει το λάδι"...για αυτό βγαίνουν στους δρόμους!

Τα δικά μου πάντως παιδιά, δεν πρέπει να έχουν παράπονο με την επαναστατικότητα τους. Τα έχουμε μυήσει στις πορείες κυριολεκτικά από την κούνια τους. Δεν είχαν καλά-καλά χρονίσει, όταν μέσα από το καρότσι τους διαμαρτυρόντουσαν για την κατάντια του νοσοκομείου στο Ρέθυμνο. Πόσο μάλλον τώρα που περπατάμε κρατώντας τα, από τα χεράκια τους. Θα μου πείτε, «ποιοι θα πάρουν στα σοβαρά, χαζογονείς με παιδάκια στους ώμους;». Πόσο μάλλον, αν κατάφερναν να ξεχωρίσουν τις δύο παιδικές φωνές, που ενώνοντας τον ενθουσιασμό τους με αυτή του πολύχρωμου, πολυάνθρωπου και πολυεθνικού πλήθους, φωνάζανε ρυθμικά:
«Λε, λε, λευτεριά, λευτεριά στην Παστελίνη»…
Πιο κοντά στην πλαστελίνη, παρά στην Παλαιστίνη, ήταν το σύνθημα μας. Κι όμως, όταν παιδάκια βασανίζονται, είναι καθήκον μας ως γονείς, παιδιά και άνθρωποι, να διαδηλώνουμε την αντίθεσή μας. Όσο μακριά και αν είναι αυτή η Παλαιστίνη. Ακόμα και αν μπερδεύεται η γλώσσα μας και την λέμε «παστελίνη».
Αυτή μας η τρυφερότητα είναι που μας ξεχωρίζει από τα κτήνη…
Αυτά σκέφτομαι κοιτώντας με θλίψη τις εικόνες από τα μπλόκα των αγροτών στους δρόμους. Πόσο δίκιο έχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι! Η δουλειά του αγρότη είναι από τις χειρότερα αμειβόμενες που μπορώ να σκεφτώ. Τι αμειβόμενες, στα περισσότερα προϊόντα, εάν δεν υπήρχαν οι επιδοτήσεις, οι παραγωγοί μάλλον θα πλήρωναν κιόλα, αντί να πληρωθούν. Αν βάλεις κάτω τα μεροκάματα καθώς και τα έξοδα για την καλλιέργεια και την αποκομιδή, στην τιμή που πωλούν τα προϊόντα τους, με τίποτα δεν βγαίνουν. Και η ειρωνεία; Βλέπουν το κόπο τους να τον μοσχοπληρώνουν οι καταναλωτές. Όλα αυτά τα γνωρίζω πλέον, κυριολεκτικά από πρώτο χέρι…
Η πρώτη μας πραγματική στενή επαφή με την φύση, μας προέκυψε πριν μερικές μέρες! Όχι μια απλή επίσκεψη για να την γνωρίσουμε, όπως όταν πηγαίνουμε να δούμε τις κατσικούλες στην θεία ή για να μαζέψουμε λουλούδια. Μαζέψαμε ελιές!
Βρεθήκαμε να έχουμε λίγες ρίζες, μερικά δηλαδή δένδρα ελιές και είπαμε να δοκιμάσουμε το λάδι μας. Είπαμε να δοκιμάσουμε την αγροτική ζωή και τελικά μας βγήκε το λάδι… Με την καλή και την κακή έννοια.
Ξυπνήσαμε πρωί-πρωί Κυριακής. Ντυθήκαμε καλά και ετοιμάσαμε κάτι σαν μίνι πικ-νικ. Νερό, τόστ, μπισκότα τα μπουφάν μας, τα κουβαδάκια και βουρ για το κτήμα με τις ελιές. Βοηθός, ή μάλλον σωστότερα πραγματικός αγρότης, ένας ξάδερφος της γυναίκας μου. Εκείνος ράβδιζε, εγώ μάζευα τα δύχτια και έκοβα κλαδιά με τον «σάρακα»(γνωστό και ως «μικρό πριόνι»). Η μαμά μας, ξεκαθάριζε τις ελιές και τις μάζευε σε ένα κουβά. Όταν γέμιζε ο κουβάς τον άδειαζα στο σακί.
Τα πιτσιρίκια, ανέλπιστα φρόνιμα. Λες και η φύση τα ηρέμησε και τα σαγήνεψε. Έπιανα τον εαυτό μου κάποιες στιγμές να σταματώ, να χαζεύω την οικογένεια μου και να νιώθω σαν να αποτελώ μέρος ενός πανέμορφου ζωγραφικού πίνακα του Μονέ. Η καλή μου καθισμένη πάνω σε ένα δύχτι, περιτριγυρισμένη από κιτρινοπράσινα βουναλάκια με ελιές, φύλα και κλαράκια. Η μικρή μου Χαρά, καθισμένη δίπλα της να μιμείται την μαμά της και να ξεκαθαρίζει με τα χεράκια της ελιές, τις οποίες πέταγε στο κουβαδάκι της. Ο Ερμής μου, να παιδεύει με ένα ξυλαράκι τον κορμό της ελιάς, μιμούμενος εμένα που πριόνιζα, να απαντά στο κάλεσμα της μαμάς του: «Έρχομαι μόλις τελειώσω την δουλειά μου!».
Ένας ιδιόμορφος πίνακας, με άρωμα! Ένα πρωτόγνωρο άρωμα, πάντρεμα της υγρής γης, με τη μυρωδιά της ελιάς. Μου θύμιζε λίγο, πρωινές επισκέψεις της πρώιμης μετα-εφηβείας μου σε φούρνο που μόλις ξεφούρνιζε λιόψωμα. Διακοπές κάπου στην Θάσο, να έχω επιστρέψει μετά από ξενύχτι διασκέδασης σε κάποιο μπαρ. Η ζελατίνα από το κράνος ανοιγμένη, μου έδινε την δυνατότητα να ρουφώ τις τζούρες της υγρής από την πρωινή πάχνη, γης. Τα καμπανάκια από τα κοπάδια που έβγαιναν στην πλαγιά, έδεναν με το βουκολικό τοπίο και την μυρωδιά από το φρεσκοψημένο ψωμί. Είκοσι χρόνια μετά, οι αναμνήσεις αναδύουν. Ίσως από τότε να ήμουν ερωτευμένος με την ύπαιθρο και την φύση. Τώρα την έχω αγκαλιάσει και μέσα από τον καρπό της μοιάζει να γίνομαι μέρος της. Τουλάχιστον για λίγες ώρες έτσι νιώθω.
Οι ώρες περνούσαν, τα μικρά μου έφαγαν τα τοστ, τσιμπολόγησαν και μπισκότα, αυτό όμως που δεν έλεγαν να χορτάσουν ήταν τα παραμύθια της μαμάς τους. Αφού ο Ερμούκος «τελείωσε την δουλειά του»(δηλ κουράστηκε να χτυπά με το ξυλάκι τον κορμό της ελιάς), κάθισε δίπλα στην αδερφή του, πάνω στο μπουφάν μου(το χώμα ήταν αρκετά υγρό) και οι δυό τους ακούγαν απορροφημένα τα παραμύθια και τις ιστορίες που σκαρφιζόταν η αστείρευτη φαντασία της καλής μου. Τους είπε τόσες ιστορίες, που πραγματικά θα την ζήλευε μέχρι και ο Τριβιζάς.
Οι ώρες πέρασαν, τα μικρά μου άρχισαν να κρυώνουν και να νυστάζουν. Οι ελιές δεν τελείωναν και εμείς ψάχναμε δικαιολογίες για να καθυστερήσουμε λίγο ακόμα. Το τέλος το όρισε και πάλι η φύση, φέρνοντας μια ψιλή βροχή, που μας ανάγκασε να μαζέψουμε τα πράγματα. Η γυναίκα μου έφυγε μαζί με τα παιδιά και μείναμε εγώ και ο ξάδερφος να τελειώσουμε το μάζεμα. Είχαν ήδη περάσει κάτι πάνω από τέσσερις ώρες.
Σκληρή η δουλειά του αγρότη. Συμπλήρωσα 8ωρο την πρώτη μέρα και ξαναγύρισα για άλλες τόσες ώρες την επόμενη. Την τρίτη μέρα, πήγαμε και πάλι οικογενειακώς στο ελαιοτριβείο. Ακόμα ένα πολιτισμικό σοκ για εμάς τους πρωτευουσιάνους. Οι ελιές μας (εννιά σακιά παρακαλώ, ήτοι 270κιλά), καθαρίστηκαν, πλύθηκαν, έγιναν πολτός, ζεστάθηκαν και τελικά μας παρέδωσαν το νέκταρ τους. Βγάλαμε κάτι περισσότερο από 70 κιλά λάδι (8 γραμμές οξέος, για τους λίγο πιο ειδικούς). Η γυναίκα μου όλο το απόγευμα μονολογούσε. «Δεν μπορώ να το πιστέψω, μέχρι χθες τις μαζεύαμε από το δέντρο και απόψε έχουμε κιόλας το λάδι μας!».
Προσωπικά, κυριολεκτικά μου έβγαλαν το λάδι, ενώ από την μεριά μου, βγάζω το καπέλο μου, στους αγρότες που στην κυριολεξία με τον ιδρώτα τους ποτίζουν την γη και παίρνουν τον καρπό της. Καλά είναι να το κάνεις μια φορά το χρόνο, για το κέφι σου και το λάδι του σπιτιού σου, όταν όμως περιμένεις να ζήσεις την οικογένεια σου έτσι, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Το λάδι ο παραγωγός το πουλάει 1.80 με το πολύ 2 ευρώ. Τις ελιές, αρχικά τις καθαρίσαμε από τα βάτα και τα αγριόχορτα. Στην συνέχεια, στρώσαμε δύχτια και είκοσι μέρες αργότερα ζήσαμε την μοναδική εμπειρία που μόλις σας διηγήθηκα. Στο σύνολο μιλάμε για τουλάχιστον 10 μεροκάματα. Προσθέστε και το κλάδεμα, με το πότισμα, και την περιποίηση… όλα αυτά για να βγάλουμε 70κιλά, ήτοι 150ευρώ! Και στο σούπερ μάρκετ το ίδιο και μάλιστα, χειρότερης ποιότητας λάδι, πωλείται πάνω από 5ευρώ το κιλό. Πως θα μπορούσε να ζήσει κανείς;
Η επαφή με την φύση έκανε σε όλους μας καλό. Τα παιδιά τα απασχολήσαμε και κατά διαστήματα τα κάναμε να νιώθουν ότι και αυτά συμμετείχαν και βοηθούσαν. Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι ήρθαν σε άμεση επαφή με τα δένδρα, τις μυρωδιές, το κελαΐδισμα των πουλιών, τα καμπανάκια από τα πρόβατα και το χώμα. Μάλιστα ο Ερμής είχε και μια ιδιαίτερα στενή επαφή με μια πέτρα, καθώς παραπάτησε και έγδαρε την μύτη του. Το κουτάκι πρώτων βοηθειών με το αντισηπτικό, φάνηκε για ακόμα μια φορά απαραίτητο. Η γρατσουνιά δεν ήταν μεγάλη, τον συνόδεψε όμως για περίπου μια βδομάδα και γινόταν η αφορμή για να εξιστορήσει ο μικρός μου πως αυτό το έπαθε σε μια «πέτλα» όταν μάζευε ελιές.
Να είστε όλοι καλά και τα παιδιά μας καλύτερα!